Bilimsel çalışmaların yayınlanması, araştırma faaliyetleri için gerekli koşullardan biridir.
Yayınlanmış çalışmaların varlığında, genç bir bilim insanının potansiyelinin yanı sıra,
deneyimli araştırmacıların bilime katkısının ağırlığı değerlendirilmektedir. Bu
değerlendirmeler ise bilim makaleler ile yapılmakta ve gösterilmektedir.
Bilimsel Makale Nedir?
Bilimsel makale, bilimsel bir yöntem uygulayarak yürütülen problemin mantıksal olarak
tamamlanmış bir çalışmasıdır. Bilimsel bir makalenin en basit haliyle kavramı budur. Bu
türden herhangi bir yayın, araştırmanın uygunluğunu, araştırmanın amaçlarını ve hedeflerini,
ayrıca sunulan fikirlerin inovasyonunun özünü tanımlar. Araştırmasını yayınlayan yazar, telif
hakkını bu veya bu fikre karşı korur. Bilim alanındaki ayrı yayınlar, bilim adamlarının belirli
bir konudaki çalışmalarının bir analizi olan sözde incelemeleri içerir. Böyle bir çalışma, ele
alınan konuyla ilgili kendi görüşünün gerekçeli bir ifadesiyle polemik şeklinde yazılabilir.
Bilim adamlarının çalışmaları, bilimsel kural olarak, aşağıdakiler gibi belirlenmiştir:
- Kişisel olmayan formda olmalı,
- Mantıksal bloklara bölünmüş olmalı,
- Tüm bloklar birbirine bağlı olmalı,
- Metnin açık bir yapısı olmalı.
Eser metni yapısının aşamalı ve olması gereken orijinal örneği ise yine aşağıdakiler gibi
belirlenmiştir:
- Başlık
- Soyut
- Anahtar kelimeler
- Tanıtım parçası
- Ana gövde
- Sonuçlar ile son bölümün bağlantıları
- Bibliyografya
Bilimsel Makale Türleri
Konuya ve araştırma yöntemine bağlı olarak, birkaç tür yayınlanmış bilimsel makale ayırt
edilmektedir. Bu; teorik, pratik ve inceleme bir makale yazarlığıdır.
- Bilimsel ve teorik makaleler, belli bir alanda erişilebilir biçimde ortaya konan teorik
gelişmelerdir. Bu tür içeriklerin ya da teorilerin değeri oldukça popülerdir. Ayrıca, bu
türde; yazar kalıpları analiz edebilir ve nedenlerini açıklayabilir.
- Bilimsel ve pratik makaleler, deneysel çalışmaların yayınlarıdır, bu tür çalışmalarda
elde edilen deneylerin sonuçları sunulur ve pratik önemi açıklanır.
- Anket çalışmaları, her şeyden önce, incelenen konu hakkında çeşitli bilim
adamlarının görüşlerinin verildiği ve yazarın görüşlerinin sunulduğu bir ankettir.
Bunların yanı sıra, sunum türüne göre çeşitli yayın ve basım türleri de bulunmaktadır. Bu
türler;
- Analitik,
- Bilimsel gazeticilik,
- Araştırma görevlisi.
Yukarıdaki türler, bilimsel makale yazarlığı adı altında oldukça popüler ve kullanışlı olarak
kullanılmaktadır.
Analitik Makale Nedir?
Analitik makale, belirli bir bilimsel soruna çözüm bulmayı mümkün kılan faktörlerin bir
analizi olan yayınlanmış bir araştırma makalesidir. Bu çalışmada yazar ilk verileri sağlar,
olguların birbirine bağımlılığını, kalıpların ilişkisini analiz eder. Bu tür bir yayının ayırt edici
bir özelliği, genel olarak bilimde kabul edilen araştırma yöntemlerinin kullanılması ve
konunun tam olarak incelenmesidir.
Ayrıca, analitik çalışmada, yazar şemaya göre muhakeme verir:
- Kurulum veya yazılım,
- Bilimsel ve inceleme.
Not: Analitik yayınlar, özel terimler ve tanımların kullanımıyla karakterize edilen, kesinlikle
bilimsel bir tarzda sunulur. Bu durumda, konuşma ve renklendirmeli kelime bilgisi
bulunmamalıdır.
Araştırma Makalesi
Araştırma makalesi, mantıksal olarak bütünleşik bir çalışmadır ve araştırma makalesinin
yayınlanması aşağıdaki yapıya sahip olmalıdır;
- Giriş: Çalışmanın planlanmasının yanı sıra çalışmanın başlamasına neden olan
hipotezler ve nedenler kısmıdır.
- Deney: Veri toplamak ve gözlem yapmak için kullanılan tekniğin açıklamasıdır.
- Sonuçlar: Çalışmanın bittiği kısımdır.
Yapılan araştırmalar araştırma çalışmalarına açıkça yansır. Yani yayınlanan makalelerin
bilimsel stilinin karakteristik özelliklerinden biridir. Tablolar, çizelgeler, grafikler vb. olabilir.
Bunları yaparken, GOST 2.105-95 ve GOST 7.32-2001 hükümlerine uymak gerekir.
Yüksek Beyan Komisyonu’nun Maddesi Nasıl Olmalıdır?
Bilimsel bir HAC makalesi, dergilerden birinde yayımlanan veya HAC tarafından
oluşturulan belirli yüksek kriterleri karşılayan yayınlar listesinde Türkiye Yüksek Beyan
Komisyonu tarafından dahil edilen bir bilimsel makale koleksiyonudur. Başka bir deyişle,
yetkili, tanınmış HAC yayınları veya bilimsel makale koleksiyonlarıdır. Yüksek Beyan
Komisyonu’nun bilimsel makalelerinin toplanması, Yüksek Beyan Komisyonu’nun bir
listesinde yayınlanmış makale koleksiyonudur.
Not: Yüksek Beyan Komisyonu’nun dergilerinde neden bilimsel bir makale yayınlamam
gerekiyor? Bir dereceye kadar başvuru sahibi iseniz, tezinizin sonuçlarının dergi veya Yüksek
Beyan Komisyonu’ndaki derlemede yayınlanması gerekir.