Gezegen Nedir? Neye Göre Gezegen?

BilgData

Bugüne kadar pek çok farklı şekilde gezegen üzerine farklı tanımlamalar yapılmıştır. Bunun sebebi ise elimizdeki verilerin zaman içinde değişmesidir. Şu anda genel olarak kabul görmekte olan gezegen tanımı ise 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği tarafında yapılmıştır. Bu tanıma göre bir gök cisminin gezegen olarak kabul edilmesi için bir yıldızın yörüngesinde yer almalı ve dolaşmalıdır. Bununla birlikte yörüngesinin etrafındaki ve üstünde yer alan gök cisimlerini ise yeterli miktarda kütle çekimine sahip olarak temizleyebilen gök cisimlerine gezegen diyoruz. Bu tanım 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği tarafından yapıldıktan sonra Plüton gezegen sınıfından çıkarılarak cüce gezegen sınıfına alınmıştır.

Gezegenler genel olarak yıldızlardan kopmakta olan parçalardan oluşmaktadır. Yani üzerinde yaşadığımız Dünya gezegeni de bir yıldız olan Güneş’ten koparak oluşmuştur. Bu oluşum ise oldukça uzun yıllar almaktadır. Evrende milyarca yıldız olduğuna göre yıldız sayısından daha fazla gezegen olduğunu söylemek mümkündür.

Günümüzde Güneş Sistemi içinde sekiz tane gezegen yer almaktadır. İçinde yaşamakta olduğumuz Dünya gezegeni de bu gruba dahildir. Dünya ile birlikte Güneş Sistemi’nde Güneş’e yakınlık bakımından sırası ise Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür.

Şu anda genel olarak kabul görmekte olan Güneş Sistemi’ndeki sekiz gezegen ile birlikte bu gök cisimleri ile fiziksel özellikler, yörünge, boyut gibi özellikler ile aynı gruba dahil edilebilecek gök cisimlerinin bulunmuş olması ve bunlar ile birlikte başka yıldız sistemlerinde tıpkı Güneş Sistemi’ndeki yer alan gezegenlere benzemekte olan gök cisimlerinin dolanmakta olduğunun saptanmış olması günümüz şartlarında gezegen tanımını net bir şekilde yapmayı zorlaştırmaktadır.

Günümüzde Güneş Sistemi içinde yer almakta olan gezegenler ile karıştırılmaması için başka yıldız sistemi dışında yer alan gezegenlere Güneş Sistemi Dışındaki Gezegenler denilmektedir.

BilgData

Güneş Sistemi Dışındaki Gezegenler

Güneş Sistemi Dışındaki Gezegenler, Güneş dışında başka bir gezegenin etrafında dönmekte olan ve yeterli şartları sağlayan gök cisimleri için kullanılmaktadır. Teknolojik olarak yeterli bir durumda olmadığımızdan dolayı Güneş Sistemi Dışında Gezegenler’i keşfetmemiz 1990 yılında gerçekleşmiştir. Güneş Sistemi dışında bugüne kadar 800’den fazla gezegen keşfedilmiştir ve bunların pek çoğu uzak olmalarından dolayı Jüpiter gibi gaz devi gezegenlerdir.

Güneş Sistemi dışında ise en bilinen gezegenler şunlardır:

Bizim içinde bulunduğumuz gezegenden yaklaşık olarak 4.3 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Mavi gezegene yakın denebilecek bir konumda bulunan Alpha Centauri Bb gezegenimize Güneş Sistemi dışında yakınlık bakımında ikinci sırada yer almaktadır. Tıpkı bizim yıldızımız olan Güneş’e benzeyen bir yıldızın etrafında dönmekte olan en küçük gezegen unvanına sahiptir.

Gliese 581 G

İçerisinde yaşam bulundurma ihtimali en yüksek olan Güneş sistemi dışındaki gezegenler arasında yer almaktadır. Dünya benzeri denilen gezegenler arasına bu gezegeni koymak mümkündür. Gezegenin en ilginç özelliklerinden bir tanesi de bir tarafının sürekli olarak karanlık diğer tarafının da sürekli olarak aydınlık olmasıdır. Durum böyle olunca gezegenin bir tarafı sürekli olarak soğuk diğer yani ise daha sıcak olacaktır. Ancak sahip olduğu atmosferin kalınlığından dolayı gezegenin sıcaklık dengesi ışık görmeyen yerlerde bile kendisini dengeleyebilmektedir.

BilgData

Gezegenler hakkında bilinmeyenler, birçok insanın tahmin edemeyeceği kadar ilginç ve şaşırtıcı bilgiler içermektedir. Bu durum Güneş Sistemi içerisinde bulunan gezegenler hakkında olunca, daha heyecan verici ve daha olağanüstü bir hal almakta. Çünkü kendi sistemimizi daha iyi tanıyor, gezegenler, yıldızlar hakkında çeşitli yeni bilgiler öğrenebiliyoruz.

Gezegenler Hakkında İlginç Bilgiler

Bu bilgiler, gök bilimciler tarafından kabul edilmiş ve gözlem yapılarak açıklanmıştır. Gezegenler hakkındaki bilgiler şöyle;

Dünya yüzeyinde kurulan, ilk medeniyetlerden olduğu düşünülen Sümerliler, Merkür’ü M.Ö 3000’li yıllarda gözlemlemiş ve ilk bilgileri not almışlardır. (notlar birkaç arkeolog tarafından bulunmuştur)
Güneş Sisteminin birinci gezegeni olarak bilinen Merkür’de, yıl kavramı yaklaşık 88 gün sürmektedir. Merkür günü ise, yaklaşık 176 gün olarak gözlemlenmiştir.
Merkür’de bulunan ve incelenen yer çekimi, Dünya’daki yer çekimine nazaran daha hafiftir. Yani bu oran yaklaşık yüzde 38’e denk gelmektedir.
Merkür’de gözlemlenen manyetik alan, Güneş Sistemi içerisinde bulunan hiçbir gezegende bulunmamaktadır. Bu manyetik alanların kuvveti, Güneş ışınları olarak biliniyor.
Venüs’ün, 1 milyon yıl önce Dünya’ya benzer bir yüzeyi bulunmaktaydı. Bu yüzey, ince atmosferi ve asit yağmurları yüzünden zedelenmiş ve bugün ki halini almıştır.
Mars’a geçmişten günümüze kadar tam 39 insansız uzay aracı gönderilmiştir. Fakat insansız uzay araçlarının sadece 15’i başarılı olmuştur.
Jüpiter M.Ö 8. yüzyıllarda, Babiller tarafından gözlemlenmiş ve incelenmiştir. Babiller, Jüpiter’i ilk gözlemleyen medeniyet olarak kayıtlara geçmiştir.
Jüpiter’in ünlü ve kayalık yüzeyi olan uydusu Ganymede, Güneş Sistemi gezegeni olan Merkür’den daha büyük ve kitlesi daha ağırdır.
Satürn’ün çekirdeği bilim adamları tarafından her yıl gözlemlenmektedir. Çünkü, Satürn’ün çekirdeği bazı bilim adamları tarafından kaya çekirdek olarak açıklanmıştır.
Uranüs’ün, Satürn gibi kendine has ve ayrı özelliklerde halkaları bulunmaktadır. Bu halkaların katman sayısı, 13 olarak gözlemlenmiştir. Fakat teleskoplar ve dürbünlerle gözlenilmesi en zor olan kısımları, halkalarıdır. Çünkü halkaları, su rengi olarak adlandırılan tonlarda bir renge sahiptir.

Kreatorn

Artık çocukluktan beri o kadar midemiz bulandı ki Samanyolu Galaksisi bilgileri artık ben de kendimi dış galakasilerdeki gezegen, yıldız ve süpernovalara attım. Özellikle Andromeda Galaksisi ile Büyük macellan bulutundaki bulgular beni kendine hayran bırakıyor. Şu an gözlemlenebilir evrende de 40 milyardan fazla dünya alternatifi gezegen olduğu tahmin ediliyor ki bu da oldukça göz alıcı bir şey!